AKUT AORT SENDROMLARI

AkutAortSendromlariKapak

AKUT AORTİK SENDROMLARDA EKOKARDİYOGRAFİ (EKO) VE DİĞER TEMEL GÖRÜNTÜLEME TEKNİKLERİ

İbrahim Saraç1 Sena Al2

1Atatürk Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Kardiyoloji AD, Erzurum, Türkiye
2Atatürk Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Kardiyoloji AD, Erzurum, Türkiye

Saraç İ, Al S. Akut Aortik Sendromlarda Ekokardiyografi (EKO) ve Diğer Temel Görüntüleme Teknikleri. Ünlü Y, editör. Akut Aort Sendromları. 1. Baskı. Ankara: Türkiye Klinikleri; 2025. p.159-168.

ÖZET

Akut aortik sendrom (AAS)’lar, aortun duvar yapısının ani bozulmasıyla ortaya çıkan ve hayatı tehdit eden klinik durumları kapsar. Bu grupta karşımıza en sık olarak akut aort diseksiyonu (AAD), intramu-ral hematom (İMH) ve penetran aortik ülser (PAÜ) çıkmaktadır. AAS’lerin yaklaşık %90’ı AAD olarak karşımıza çıkmaktadır. AAS’lerin erken tanısı, hastalığın optimal yönetimi ve mortalite oranlarının azalması için oldukça önemlidir. Özellike tanı koyulana kadar geçen süre hastanın aleyhine işler. Bu da yüksek mortalite oranları ile doğrudan ilişkilidir. Bu sendromlarda hastalar bazen karşımıza nons-pesifik klinik semptom ve bulgularla gelir. Bu nedenle kliniğinden şüphelenilen hastalarda anamnez ve fizik muayene ile ön tanı oluşturmak, hastalığın ekartasyonunu sağlamak, AAS’leri atlamamak için son derece önemlidir. Güncel tanı aşamalarından görüntüleme yöntemleri AAS’lerin kesin teşhisinde büyük önem arz etmektedir. Günümüzde mükemmel doğruluk, duyarlılık ve özgüllük ile çok kesitli bilgisayarlı tomografi (ÇKBT) ana tanı seçeneği haline gelmiştir. Ancak hastaların hemodinamik durumu ve görüntüleme aracına ulaşılabilirliği seçilen modaliteyi belirlemektedir. ÇKBT çekimi veya transferi uygun olmayan hastalarda ekokardiyografi ilk seçenektir. Ekokardiyografi ayrıca, AAS şüphesi ile tetkik edilen hastalarda anamnez, fizik muayene, akciğer grafisi ve elektrokardiyografi (EKG) gibi temel muayene araçları sonrasında ilk değerlendirme aracı olarak kullanılır. Transtorasik ekokardiyografi(TTE) özellikle aort kökü ve proksimal çıkan aortayı değerlendirmede etkilidir. TTE ile ana vasküler yapılar, perikardiyal efüzyon, sol ventrikül duvar hareket anormallikleri, aort yetersizliği ve aort çapları başlangıçta değerlendirilerek fikir sahibi olunur. Transözefageal ekokardiyografi (TEE)’ de ise AAD’nin başlangıç yeri, flebin ve gerçek lümenin özellikleri, aort kapağın anatomisi, yetersizlik derecesi gibi detaylar daha yüksek çözünürlükte görüntülenebilir. TEE ile tip A ve tip B diseksiyon için sensitivite ve spesifisite oranları oldukça yüksektir. TEE güvenli ve iyi tolere edilen bir prosedür olup; nadir de olsa özefagusu ve solunum sistemini ilgilendiren komplikasyonlar meydana gelebilmektedir. Yazımızın bu bölümünde AAS tanısında ve değerlendirilmesinde kullanılan başlıca görüntüleme yöntemlerinden bahsedeceğiz.

Anahtar Kelimeler: Akut aortik sendrom; Kardiyak görüntüleme teknikleri; Ekokardiyografi; Elektrokardiyografi; Aortografi

Referanslar

  1. Baliga RR, Nienaber CA, Bossone E, Oh JK, Isselbacher EM, Sechtem U, et al. The role of imaging in aortic dissection and related syndromes. JACC Cardiovasc Imaging. 2014;7(4):406-24. [Crossref]  [PubMed]
  2. Lombardi JV, Hughes GC, Appoo JJ, Bavaria JE, Beck AW, Cambria RP, et al. Society for Vascular Surgery (SVS) and Society of Thoracic Surgeons (STS) reporting standards for type B aortic dissections. J Vasc Surg. 2020;71(3):723-747. [Crossref]  [PubMed]
  3. Moore AG, Eagle KA, Bruckman D, Moon BS, Malouf JF, Fattori R, et al. Choice of computed tomography, transesophageal echocardiography, magnetic resonance imaging, and aortography in acute aortic dissection: International Registry of Acute Aortic Dissection (IRAD). Am J Cardiol. 2002;89(10):1235-8. [Crossref]  [PubMed]
  4. Mazzolai L, Teixido-Tura G, Lanzi S, Boc V, Bossone E, Brodmann M, et al. ESC Scientific Document Group. 2024 ESC Guidelines for the management of peripheral arterial and aortic diseases. Eur Heart J. 2024;45(36):3538-3700. [Crossref]
  5. Saura D, Dulgheru R, Caballero L, Bernard A, Kou S, Gonjilashvili N, et al. Two-dimensional transthoracic echocardiographic normal reference ranges for proximal aorta dimensions: results from the EACVI NORRE study. Eur Heart J Cardiovasc Imaging. 2017;18(2):167-179. [Crossref]  [PubMed]
  6. Rodríguez-Palomares JF, Teixidó-Tura G, Galuppo V, Cuéllar H, Laynez A, Gutiérrez L, et al. Multimodality Assessment of Ascending Aortic Diameters: Comparison of Different Measurement Methods. J Am Soc Echocardiogr. 2016;29(9):819-826.e4. [Crossref]  [PubMed]
  7. Bons LR, Duijnhouwer AL, Boccalini S, van den Hoven AT, van der Vlugt MJ, Chelu RG, et al. Intermodality variation of aortic dimensions: How, where and when to measure the ascending aorta. Int J Cardiol. 2019;276:230-235. [Crossref]  [PubMed]
  8. Amsallem M, Ou P, Milleron O, Henry-Feugeas MC, Detaint D, Arnoult F, et al. Comparative assessment of ascending aortic aneurysms in Marfan patients using ECG-gated computerized tomographic angiography versus trans-thoracic echocardiography. Int J Cardiol. 2015;184:22-27. [Crossref]  [PubMed]
  9. Vis JC, Rodríguez-Palomares JF, Teixidó-Tura G, Galian-Gay L, Granato C, Guala A, et al. Implications of Asymmetry and Valvular Morphotype on Echocardiographic Measurements of the Aortic Root in Bicuspid Aortic Valve. J Am Soc Echocardiogr. 2019;32(1):105-112. [Crossref]  [PubMed]
  10. Campens L, Demulier L, De Groote K, Vandekerckhove K, De Wolf D, Roman MJ, et al. Reference values for echocardiographic assessment of the diameter of the aortic root and ascending aorta spanning all age categories. Am J Cardiol. 2014;114(6):914-20. [Crossref]  [PubMed]
  11. Kim H, Kwon TW, Choi E, Jeong S, Kim HK, Han Y, et al. Aortoiliac diameter and length in a healthy cohort. PLoS One. 2022;17(5):e0268077. [Crossref]  [PubMed]  [PMC]
  12. Evangelista A, Flachskampf FA, Erbel R, Antonini-Canterin F, Vlachopoulos C, Rocchi G, et al. Echocardiography in aortic diseases: EAE recommendations for clinical practice. Eur J Echocardiogr. 2010;11(8):645-58. [Crossref]  [PubMed]
  13. Harris KM, Strauss CE, Eagle KA, Hirsch AT, Isselbacher EM, Tsai TT, et al. International Registry of Acute Aortic Dissection (IRAD) Investigators. Correlates of delayed recognition and treatment of acute type A aortic dissection: the International Registry of Acute Aortic Dissection (IRAD). Circulation. 2011;124(18):1911-8. [Crossref]  [PubMed]
  14. Cheitlin MD, Alpert JS, Armstrong WF, Aurigemma GP, Beller GA, Bierman FZ, et al. ACC/AHA Guidelines for the Clinical Application of Echocardiography. A report of the American College of Cardiology/American Heart Associa tion Task Force on Practice Guidelines (Committee on Clinical Application of Echocardiography). Developed in collaboration with the American Society of Echocardiography. Circulation. 1997;95(6):1686-744. [Crossref]  [PubMed]
  15. Evangelista A, Garcia-del-Castillo H, Gonzalez-Alujas T, Dominguez-Oronoz R, Salas A, Permanyer-Miralda G, et al. Diagnosis of ascending aortic dissection by transesophageal echocardiography: utility of M-mode in recognizing artifacts. J Am Coll Cardiol. 1996;27(1):102-7. [Crossref]  [PubMed]
  16. Hahn RT, Abraham T, Adams MS, Bruce CJ, Glas KE, Lang RM, et al. Guidelines for performing a comprehensive transesophageal echocardiographic examination: recommendations from the American Society of Echocardiography and the Society of Cardiovascular Anesthesiologists. J Am Soc Echocardiogr. 2013;26(9):921-64. [Crossref]  [PubMed]
  17. Isselbacher EM, Preventza O, Hamilton Black J 3rd, Augoustides JG, Beck AW, Bolen MA, et al. 2022 ACC/AHA Guideline for the Diagnosis and Management of Aortic Disease: A Report of the American Heart Association/American College of Cardiology Joint Committee on Clinical Practice Guidelines. Circulation. 2022;146(24):e334-e482. [Crossref]  [PubMed]
  18. Wang CJ, Rodriguez Diaz CA, Trinh MA. Use of real-time three-dimensional transesophageal echocardiography in type A aortic dissections: advantages of 3D TEE illustrated in three cases. Ann Card Anaesth. 2015;18(1):83-6. [Crossref]  [PubMed]  [PMC]
  19. Acharya M, Mariscalco G. Diagnosis and acute management of type A aortic dissection. Br J Cardiol. 2023;30(2):12. [Crossref]  [PubMed]  [PMC]