Derin Dermal Yanıklar ve Yönetimi

Doç. Dr. Mehmet Fatih Akkoç1
Uzm. Dr. Mehmet Özdemir2

1 Dicle Üniversitesi Tıp Fakültesi, Plastik Rekonstrüktif ve Estetik Cerrahi ABD, Diyarbakır, Türkiye
2 Kanuni Sultan Süleyman Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Plastik Rekonstrüktif ve Estetik Cerrahi Kliniği, İstanbul, Türkiye

ÖZET

Yanık yaralanmalarının neden olduğu riskler, fizyolojik bozukluklar ve komplikasyonlar, fonksiyon kayıpları ve psikolojik sorunlar bilinmesine karşın günümüzde önemli bir toplumsal sorun olmaya devam etmektedir, bunun yanı sıra önlenebilir olma özelliğine sahiptir. Yanık yaralanmalarının etyolojisinde ısı sıcaklık, elektrik, soğuk, kimyasal, elektrik ve radyasyon maruziyeti yer almaktadır, sınıflandırması genişlik ve derinliğine göre yapılmaktadır. Derinliğine göre sınıflandırma yüzeyel ve derin olmak üzere 2 kategoride yapılmaktadır. Yüzeyel yanıkların spontane iyileşme şansı yüksektir, derin yanıklar terapötik girişimlerin yanı sıra cerrahi uygulamalar yapılmasını gerektirir. Yanık yaralanması sonrası erken ve geç dönem komplikasyonlar gelişebilmektedir. Yanık yaralanmalarının en başından doğru değerlendirilmesi ve tedavisinin en kısa sürede başlatılması büyük önem taşımaktadır. Özellikle elektrik yaralanmalarında ek travmalar ve sistemik komplikasyonlara karşı dikkatli olun- malıdır. Uzun dönemde kontraktür, hipertrofik skar, keloid, alopesi, eklem sertliği ve marjolin ülseri gelişme riskine karşın hastalar uzun vadeli takip gerektirirler

Anahtar Kelimeler: Cilt yanığı; Derin dermal yanıklar; Kontraktür; Otogreft; Yanık yönetimi

Referanslar

  1. Singh V, Devgan L, Bhat S, et al. The Pathogene- sis of Burn Wound Conversion. Annals of Plastic Sur- gery. 2007;59(1):109-115. [Crossref]
  2. Jeschke MG, van Baar ME, Choudhry MA, et al. Burn injury. Nat Rev Dis Primers. 2020;6(1):11. [Crossref]  [PubMed]  [PMC]
  3. Milner SM. Classification of Burn Depth. Eplasty. 2024;24:QA5. [PubMed]
  4. Arthur A Herbert, Eileen Bernal. Treatment of deep burn injury. UpToDate. Published online 2024. [Link]
  5. Lloyd ECO, Rodgers BC, Michener M, et al. Outpatient burns: prevention and care. Am Fam Physician. 2012;85(1):25-32. [PubMed]
  6. Hayashi K, Sasabuchi Y, Matsui H, et al. Does early excision or skin grafting of severe burns improve prognosis? A ret- rospective cohort study. Burns. 2023;49(3):554-561. [Crossref]  [PubMed]
  7. Saaiq M, Zaib S, Ahmad S. Early excision and grafting versus delayed excision and grafting of deep thermal burns up to 40% total body surface area: a comparison of outcome. Ann Burns Fire Disasters. 2012;25(3):143-147. [PubMed]
  8. Tompkins RG, Burke JF, Schoenfeld DA, et al. Prompt es- char excision: a treatment system contributing to reduced burn mortality. A statistical evaluation of burn care at the Massachusetts General Hospital (1974-1984). Ann Surg. 1986;204(3):272-281. [Crossref]  [PubMed]  [PMC]
  9. Ong YS, Samuel M, Song C. Meta-analysis of early ex- cision of burns. Burns. 2006;32(2):145-150. [Crossref]  [PubMed]
  10. Salisbury RE, Wright P. Evaluation of early excision of dor- sal burns of the hand. Plast Reconstr Surg. 1982;69(4):670- 675. [Crossref]  [PubMed]
  11. Żwierełło W, Piorun K, Skórka-Majewicz M, et al. Marusze- wska, A., Antoniewski, J., & Gutowska, I. (2023). Burns: Classification, pathophysiology, and treatment: A Review. Int J Molecular Sciences. 2023;24(4):3749. [Crossref]  [PubMed]  [PMC]