Dünyada ve Türkiye’de Kurumsal Yanık Yapılanması  Oda, Ünite ve Merkezlerin Standartları ve Felsefesi

Doç. Dr. Yusuf Yavuz1
Uzm. Dr. Orhan Koç2

1Sağlık Bakanlığı, Sağlık Hizmetleri Planlama Daire Başkanlığı, Ankara, Türkiye
2Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı, Engelli ve Yaşlı Hizmetleri Genel Müdürlüğü, Ankara, Türkiye

ÖZET

2002 yılından sonra Türkiye’de sağlık hizmetlerinin kalitesini artırmak ve sağlık hizmet sunumunu geliştirmek amacıyla “Sağlıkta Dönüşüm Programı” hayata geçirilmiştir. Bu program çerçevesinde, “Bölge Merkezli Sağlık Planlaması” yaklaşımı benimsenmiş ve yanık tedavi birimlerinin de içinde olduğu bazı özel sağlık hizmetle- ri “Özellikli Sağlık Hizmetleri” olarak tanımlanmıştır. Yanık tedavi birimlerine ilişkin ilk düzenleme, yalnızca Bakanlığa bağlı sağlık tesislerini kapsayan “Yataklı Sağlık Tesislerinde Yanık Tedavi Birimlerinin Kurulması ve İşleyişi Hakkında Yönerge” adıyla 19/01/2010 tarihli ve 2202 sayılı Makam Oluru ile yürürlüğe girmiştir. Ancak, sağlık hizmet sunumundaki değişimler ve hizmet kalitesine dair gelişen yeni yaklaşımlar nedeniyle bu yöner- genin gözden geçirilmesi ve daha kapsamlı bir yönetmelik haline getirilmesi ihtiyacı doğmuştur. Bu ihtiyaç doğrultusunda hazırlanan “Yanık Tedavi Birimleri Hakkında Yönetmelik”, kamu, özel ve üniversite hastanelerini de kapsayacak şekilde düzenlenmiş ve 08/10/2019 tarihli 30912 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürür- lüğe girmiştir. Bu yönetmelik ile yanık tedavi birimlerinin ve bu birimlerde çalışan personelin hizmet sunum standartları detaylı bir şekilde ele alınmıştır. Yönetmelik kapsamında, yanık hizmet birimlerinin planlanması, modern tedavi yöntemlerinin uygulanması ve yanık hastalarında mortalite ve morbidite oranlarının azaltılması hedeflenmiştir. Aynı zamanda bu düzenlemeyle, artan hastane maliyetlerinin de düşürülmesi amaçlanmaktadır. Türkiye’de yanık tedavi birimlerinde yer alan yatak sayıları yeterli düzeye ulaşmış olup, bu birimlerde sunulan sağlık hizmetlerinin kalitesi de en üst seviyededir.

Anahtar Kelimeler: Sağlıkta Dönüşüm Programı; Bölge Merkezli Sağlık Planlaması; Özellikli Sağlık Hizmetleri; Yanık Tedavi Birimleri Hakkında Yönetmelik; Yanıklar

Referanslar

  1. Kleitsch JBA, Pappas-Taffer LMD. Burns. In: Ferri FFMDF, editor. Ferri's Clinical Advisor 2024. p. 302-6.e1. [Link]
  2. Sheridan RL. Medical Aspects of Trauma and Burns. In: Goldman LMDMPH, Cooney KAMD, editors. Goldman-Cecil Medicine2024. p. 698-704.e2. [Link]
  3. National Hospital Ambulatory Medical Care Survey: 2021 Emergency Department Summary Tables. 2021. [Link]
  4. Thompson CM, Phillips MH, Bessey PQ, Higginson S, Hoarle K, Hsu N, et al. Using a National Burn Registry to Develop a Model for Risk-Adjusted Length of Stay Benchmarking. J Burn Care Res. 2023;44(1):22- 6. [Crossref]  [PubMed]
  5. Major burns: Part 1. Epidemiology, pathophysiology and initial management C. McCann, A. Watson* and D. Barnes. BJA Education, 22(3): 94e103 (2022) [Crossref]  [PubMed]  [PMC]