Koagülasyon Sistemi ve EKMO
Prof. Dr. Ferit AVCU
GATA, Hematoloji BD, Ankara
Özet
EKMO uygulamalarında morbidite ve mortalitenin en önemli sebebi kanama ve tromboembolik olaylardır. Kan hücresel elemanlarının biyolojik olmayan yüzeyle teması, yaygın inflamasyon ve koagülasyon yanıtı oluşturur. En önemli basamaklar temas aktivasyonu ve trombosit aktivasyonudur. Artan fibrinojen trombosit adezyonuna sebep olurken, trombin ve heparin gibi faktörler trombositleri aktive eder. Trombositler aktive oldukları zaman yapışkan hale gelir ve granüllerinde depolanan birçok maddeyi ortama salarlar. Ayrıca agregasyon ve trombositlerin yüzeye yapışması sonucu trombosit seviyesinde azalma gerçekleşir. Kanın EKMO sırasında yabancı bir yüzey ile teması intrensek koagülasyon yolağın aktivasyonuna, doku hasarı veya inflamasyon sonucu doku faktörü (TF)nün salınması ekstrensek yolağın aktive olmasına neden olur. Ortak yolağın sonucu trombin oluşumudur. Ama trombin oluşumu sonucu oluşan fibrin aynı zamanda fibrinolizi başlatır. EKMO aynı zamanda fagositozu tetikleyen inflamatuar mediatörlerin oluşumuna, hücre lizisine, antikor aracılı immün yanıta sebep olan kompleman aktivasyonuna da sebep olur.
Referanslar
- Oliver WC. Anticoagulation and coagulation management for ECMO. Semin Cardiothorac Vasc Anesth 2009;13(3): 154-75. [Crossref]
- Ayad O, Dietrich A, Mihalov L. Extracorporeal membrane oxygenation. Emerg Med Clin North Am 2008;26(4):953- 9, ix. [Crossref]
- Haines NM, Rycus PT, Zwischenberger JB, Bartlett RH, Undar A. Extracorporeal Life Support Registry Report 2008: neonatal and pediatric cardiac cases. ASAIO J 2009;55(1):111-6. [Crossref]
- Urlesberger B, Zobel G, Rödl S, Dacar D, Friehs I, Leschnik B, et al. Activation of the clotting system: heparin-coated versus non coated systems for extracorporeal circulation. Int J Artif Organs 1997; 20(12):708- 12. [Crossref]
- Sheppeck RA, LoGerfo FW. Blood and Biomaterials. Implantation Biology: The Host Response and Biomedical Materials. Boca Raton FL: CRC Press, 1994.
- King SM, Reed GL. Development of platelet secretory granules. Semin Cell Dev Biol 2002;13(4):293-302. [Crossref]
- Colman RW. Platelet and neutrophil activation in cardiopulmonary bypass. Ann Thorac Surg 1990;49(1):32-4. [Crossref]
- Colman R. Surface-mediated defense reactions. The plasma contact activation system. J Clin Invest 1984;73(5):1249-53. [Crossref]
- Bauer KA, Kass BL, Cate HT, Hawiger JJ, Rosenberg RD. Factor IX is activated in vivo by the tissue factor mechanism. Blood 1990;76(4):731-6. [Crossref]
- Peek GJ, Firmin RK. The inflammatory and coagulative response to prolonged extracorporeal membrane oxygenation. ASAIO J 1999;45(4):250-63. [Crossref]
- Tracy PB, Rohrbach MS, Mann KG. Functional prothrombinase complex assembly on isolated monocytes and lymphocytes. J Biol Chem 1983;258(12):7264-7. [Crossref]
- Cesarman-Manus G, Hajjar KA. Molecular mechanisms of fibrinolysis. Br J Haematol 2005;129(3):307-21. [Crossref]
- Walker J, Nesheim M. The molecular weights, mass distribution, chain componsition, and stricture of soluble fibrin degradation products released from a fibrin clot perfused with plasmin. J Bio Chem 1999;274(8):5201- 12. [Crossref]
- Esmon CT. The protein C pathway. Chest 2003;124(3 Suppl):26S-32S. [Crossref]
- Panteleev MA, Zarnitsina VI, Ataullakhanov FI. Tissue Factor Pathway Inhibitor: A possible mechanism of action. Eur J Biochem 2002;269(8):2016-31. [Crossref]
- Vallhonrat H, Swinford RD, Ingelfinger JR, Williams WW, Ryan DP, Tolkoff-Rubin N, et al. Rapid activation of the alternative pathway of complement by extracorporeal membrane oxygenation.ASAIO J 1999;45(1): 113-4. [Crossref]
- Hoel TN, Videm V, Mollnes TE, Saatvedt K, Brosstad F, Fiane AE, et al. Off-pump cardiac surgery abolishes compliment activation. Perfusion 2007;22(4):251-6. [Crossref]
- Graulich J, Sonntag J, Marcinkowski M, Bauer K, Kössel H, Bührer C, et al. Complement activation by in vivo neonatal and in vitro extracorporeal membrane oxygenation. Mediators Inflamm 2002;11(2):69-73. [Crossref]
- Plötz FB, van Oeveren W, Bartlett RH, Wildevuur CR. Blood activation during neonatal extracorporeal life support. J Thorac Cardiovasc Surg 1993;105(5):823-32. [Crossref]
- McILwain RB, Timpa JG, Kurundkar AR, Holt DW, Kelly DR, Hartman YE, et al. Plasma concentrations of inflammatory cytokines rise rapidly during ECMO-related SIRS due to the release of preformed stores in the intestine. Lab Invest 2010;90(1):128-39. [Crossref]
- Hocker JR, Wellhausen SR, Ward RA, Simpson PM, Cook LN. Effect of extracorporeal membrane oxygenation on leukocyte function in neonates. Artif Organs 1991;15(1):23-8. [Crossref]
- Sillaber C, Baghestanian M, Bevec D, Willheim M, Agis H, Kapiotis S, et al. The mast cell as site of tissue-type plasminogen activator expression and fibrinolysis. J Immunol 1999;162(2):1032-41. [Crossref]
- Wojta J, Kaun C, Zorn G, Ghannadan M, Hauswirth AW, Sperr WR, et al. C5a stimulates production of plasminogen activator inhibitor-1 in human mast cells and basophils. Blood 2002;100(2):517-23. [Crossref]
- Rezende SM, Simmonds RE, Lane DA. Coagulation, inflammation, and apoptosis: different roles for protein S and the protein S-C4b binding protein complex. Blood 2004;103(4):1192-201. [Crossref]