Plazmaferez

Prof. Dr. Türker ÇETİN GATA, Hematoloji BD, Ankara

Özet

Yunanca kökenli aferez kelimesi, ayırmak, uzaklaştırmak anlamına gelmektedir. Tam olarak, kanın içindeki bileşenlerden birinin seçilerek alınması ve kalan bileşen-lerin birleştirilip donör veya hastaya geri verilmesi olarak tanımlanabilir. Hemaferez olarak da adlandırılabilir. Aferez işleminde filtrasyon, santrifüjleme ve filtra-syon-santrifüjleme işlemleri yapılır. Küçük miktarlarda (500-600 mL) plazma alındığında herhangi bir replasmana gerek yoktur. Ancak, total kan hacminin %15 uzaklaştırıldığında alınan sıvıyı replase etmek gerekir. Alınan sıvının yerine taze donmuş plazma, %5 albumin, hidroksi etil nişasta (HES), albumin/serum fizyolojik karışımı kullanılabilir. Aferez işlemi sırasında ekstrakorporal dolaşımda kan akımının devamını sağlamak için kanın pıhtılaşmasını önlemek gerekmektedir. Bu amaçla sitrat ve/ veya heparin gibi antikoagülanlar kullanılır. Terapötik aferezin amacı, hastalıktan sorumlu tutulan plazma bileşenlerini dolaşımdan uzaklaştırmaktır. Aferezin komplikasyonları nadir görülmektedir. Enfeksiyonlar, sitrat toksisitesi, hemoliz, ürtiker ve anjioödem gibi komplikasyonlar görülebilir.

Referanslar

  1. Gilcher RO, Smith JW. Apheresis: Principles and Technology of Hemapheresis. In: Rossi's Principles of Transfusion Medicine. In: Simon TL, Snyder E, Solheim BG, Stowell CP, Strauss RG, Petrides M, eds. 4th ed. Oxford: Blackwell Publishing Ltd; 2009. p.615-28. [Crossref]
  2. Klein HG, Anstee DJ. Haemapheresis. Mollison's Blood Transfusion in Clinical Medicine. 11th ed. Oxford: Blackwell Publishing Ltd; 2005. p.774-809.
  3. Arat M. Donör aferezi ve terapötik aferezde damar yolu sağlanması. 1. Ulusal Hemaferez Kongresi Kongre Kitabı; 2003. p.25-38.
  4. Crookston KP, Simon TL: Physiology of Apheresis. In: McLeod BC, Price TH, Weinstein R, eds. Apheresis: Principles and Practice. 2nd ed. Bethesda, MD: AABB Press; 2003. p.71-94.
  5. McLeod BC. Therapeutic Plasma Exchange. In: Simon TL, Snyder E, Solheim BG, Stowell CP, Strauss RG, Petrides M, eds. Rossi's Principles of Transfusion Medicine 4th ed. Oxford: Blackwell Publishing Ltd; 2009. p.29-51.
  6. Robinson EA. Hazards of apheresis and the UK approach to guidelines. Transfus Sci 1990;11(3-4):305-8. [Crossref]
  7. Sazama K. Reports of 355 transfusion-associated deaths: 1976 through 1985. Transfusion 1990;30(7):583-90. [Crossref]
  8. Kosmin M. Bacteremia during leukapheresis. Transfusion 1980;20(1):115. [Crossref]
  9. Olson PR, Cox C, McCullough J. Laboratory and clinical effects of the infusion of ACD solution during plateletpheresis. Vox Sang 1977;33(2):79-87. [Crossref]
  10. Huestis DW. Complications of therapeutic apheresis. In: Valbosnesi M, ed. Therapeutic Hemapheresis. Milan: Wichtig Editore; 1986. p.179-86.
  11. Westphal RG. Health risk to cytapheresis donors in blood transfusion and blood banking. Clin Hematol 1984;13:289- 301. [Crossref]
  12. Silva MA. Standards for blood banks and transfusion services. 23rd ed. Bethesda, MD: AABB; 2005.