Yanığa Bağlı Kaşıntı

Op. Dr. Zeliha Akış Yıldız1
Op. Dr. Metin Yalçın2

1Antalya Şehir Hastanesi, Yanık Tedavi Merkezi, Antalya, Türkiye
2Antalya Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Genel Cerrahi, Antalya, Türkiye

ÖZET

Kaşıntı rahatsız edici bir his olmakla birlikte kişi kendini durduramayıp kaşıyarak bu hisse yanıt verir. Yanık olgularında karşılaşılan kaşıntıda hastalar hem bu histen rahatsız olur hemde kaşıyarak mevcut yaranın iyileşmesinin gecikmesine neden olabilir. Yanığa bağlı kaşıntı oldukça sık görülmektedir. Kaşıntı yanık alanı genişliğinden, cinsiyet ve yaştan bağımsız olarak, çocuk ve yetişkin ayırt etmeksizin herkeste ve her yanık olgusunda görülebilmeltedir. Hastaların günlük yaşamlarını zorlamaktadır. Hatta bazı olgularda intihara neden olabilmektedir. Ancak yanık tedavisinde kaşıntı kolaylıkla göz ardı edilebilmektedir ve bazı olgular tedavisiz kalmaktadır. Tedavi vermek isteyen hekimlerde çaresiz kalabilektedir. Hala tüm olgularda tam tedavi sağlanamazsa da olguların çoğunda sistemik ve topikal tedavi birlikte kullanıldığında şikayetleri azaltmak mümkündür. Bu bölümde güncel yanığa bağlı kaşıntı ile ilgili bilgiler ve tedavisi anlatılmıştır.

Anahtar Kelimeler: Yanık; Tedavi; Kaşıntı; İyileşme

Referanslar

  1. Mishra M. Targeting the Receptor at Synapse of Keratinocyte and Peripheral Nerve Ending: A TherapeuticHope for Post- Burn Pruritus. J Neuro Spine. 2023;1(1):26-8. [Crossref]
  2. Obanigba G, Jay JW, Wolf S, Golovko G, Song J, Obi A, et al. Pre-existing skin diseases as predictors of post-burn pru- ritus. Am J Surg. 2023;24:S0002-9610(23)00416-6. [Link]
  3. Beecher SM, Hill R, Kearney L, Dorairaj J, Kumar A, Clo- ver AJ. The pruritus severity scale-a novel tool to assess itch in burns patients. Int J Burns Trauma. 2021;11(3):156-62. [PubMed]
  4. Chung BY, Kim HB, Jung MJ, Kang SY, Kwak IS, Park CW, et al. Post-Burn Pruritus. Int J Mol Sci. 2020;21(11):3880. [Crossref]  [PubMed]  [PMC]
  5. Zachariah JR, Rao AL, Prabha R, Gupta AK, Paul MK, Lamba S. Post burn pruritus--a review of current treatment options. Burns. 2012;38(5):621-9. [Crossref]  [PubMed]
  6. Casaer M, Kums V, Wouters PJ, Van den kerckhove E, Van den Berghe G. Pruritus in patients with small burn inju- ries. Burns. 2008;34(2):185-91. [Crossref]  [PubMed]
  7. Goutos I. Burns. pruritus--a study of current practices in the UK. Burns. 2010;36(1):42-8. [Crossref]  [PubMed]
  8. McGovern C, Quasim T, Puxty K, Shaw M, Ng W, Gilhooly C, et al. Neuropathic agents in the management of pruritus in burn injuries: a systematic review and meta-analysis. Trau- ma Surg Acute Care Open. 2021;6(1):e000810. [Crossref]  [PubMed]  [PMC]
  9. Santuzzi CH, Gonçalves Liberato FM, Fachini de Oliveira NF, Sgrancio do Nascimento A, Nascimento LR. Massage, laser and shockwave therapy improve pain and scar pruritus after burns: a systematic review. J Physiother. 2024;70(1):8-15. [Crossref]  [PubMed]
  10. Brooks JP, Malic CC, Judkins KC. Scratching the sur- face-Managing the itch associated with burns: A review of current knowledge. Burns. 2008;34:751-60. [Crossref]  [PubMed]
  11. Goutos I, Dziewulski P, Richardson PM. Pruritus in burns: Review article. J. Burn Care Res. 2009;30:221-8. [Crossref]  [PubMed]
  12. Simons FE. H1-Antihistamines: More relevant than ever in the treatment of allergic disorders. J. Allergy Clin. Im- munol. 2003;112:42-52. [Crossref]  [PubMed]
  13. LaSalle L, Rachelska G, Nedelec B. Naltrexone for the management of post-burn pruritus: A preliminary re- port. Burns. 2008;34:797-802. [Crossref]  [PubMed]
  14. Jung SI, Seo CH, Jang K, Ham BJ, Choi IG, Kim JH, et al. Efficacy of naltrexone in the treatment of chronic refractory itching in burn patients: Preliminary report of an open trial.J. Burn Care Res. 2009;30:257-60. [Crossref]  [PubMed]
  15. Gross S, Overbaugh R, Jansen R. Ondansetron for treating itch in healing burns. Internet J. Pain Symptom Control Pal- liat. Care. 2007;5:1. [Crossref]
  16. Tennyson H, Levine N. Neurotropic and psychotropic drugs in dermatology. Dermatol. Clin. 2001;19:179-97. [Crossref]  [PubMed]
  17. Zylicz Z, Smits C, Krajnik M. Paroxetine for pruritus in advanced cancer. J. Pain Symptom Manag. 1998;16:121-4. [Crossref]  [PubMed]
  18. Hundley JL, Yosipovitch G. Mirtazapine for reducing noctur- nal itch in patients with chronic pruritus: A pilot study. J. Am. Acad. Dermatol. 2004;50:889-91. [Crossref]  [PubMed]
  19. Gazerani P, Pedersen NS, Drewes AM, Arendt-NielsenL. Botulinum toxin type A reduces histamine-induced itch and vasomotor responses in human skin. Br. J. Der- matol. 2009;161:737-45. [Crossref]  [PubMed]
  20. Wallengren J, Bartosik J. Botulinum toxin type A for neu- ropathic itch. Br. J. Dermatol. 2010;163:424-6. [Crossref]  [PubMed]
  21. Bilal M, Tahmeedullah I, Shah SA. Clinical outcome of in- tralesional corticosteroid versus intralesional Verapamil in the treatment of post burn Keloid scars of the head and neck region. Pak. J. Surg. 2013;29:263-8.