Yanıkta Hemşirelik Bakımı

Dr. Öğr. Üyesi Sabri Karahan1
Hmş. Yasemin Şanlı2
Uzm. Hmş. Elif Nilay Ak3

1Harran Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Hemşirelik Bölümü, Cerrahi Hastalıkları Hemşireliği ABD, Şanlıurfa, Türkiye
2Ankara Bilkent Şehir Hastanesi, Ankara, Türkiye
3Ankara Bilkent Şehir Hastanesi, Ankara, Türkiye

ÖZET

Yanık yaralanmalarındaki fizyolojik değişiklikler ve karmaşık bakım gerekliliği, yanık hastalarının tedavisi ve bakımında doktorlar, hemşireler, diyetisyenler, sosyal hizmet uzmanları ve diğer ilgili sağlık profesyonelleri dahil olmak üzere multidisipliner ekip çalışması gerektirir. Yanık tedavisi ve bakımının hedefleri, ağrıyı ve enfeksiyonu en aza indirmek, kozmetik deformiteleri azaltmak, zamanında iyileşmeyi sağlamak ve fiziksel ve psikolojik rehabilitasyonu sağlamaktır. Tüm bu hedeflere ulaşmak için, hasta ile en çok zaman geçiren yanık hemşirelerine önemli görevler düşer. Akut fazda, hemşireler yanık hastalarına yara bakımı (temizlik, antibakteriyel tedavi ve debridman), ağrı yönetimi, enfeksiyon kontrolü ve beslenme desteği sağlar. Rehabilitasyon aşamasında, hemşire yara bakımına devam eder ve hastanın optimum işlevsel ve kozmetik rekonstrüksiyonunu sağlamaya yardımcı olur. Hemşire ayrıca hastanın önceki fiziksel ve psikososyal işlevsel durumuna dönmesine yardımcı olur. Yanık hastaları için hem akut bakım hem de rehabilitasyon aşamalarında sürekli kaliteli hemşirelik bakımı gereklidir.

Anahtar Kelimeler: Yanık; Hemşirelik; Bakım

Referanslar

  1. Benjamin, D.A. and M. Jaco, Burn nursing, in Total burn care. 2018, Elsevier. p. 355-363. e1. [Crossref]
  2. Greenfield, E., The pivotal role of nursing personnel in burn care. Indian journal of plastic surgery, 2010. 43(S 01): p. S94-S100. [Crossref]
  3. Bayuo, J. and F.K.Y. Wong, Issues and concerns of family members of burn patients: a scoping review. Burns, 2021. 47(3): p. 503-524. [Crossref]  [PubMed]
  4. Jeschke, M.G., et al., Burn injury. Nature Reviews Disease Primers, 2020. 6(1): p. 1-25. [Crossref]  [PubMed]  [PMC]
  5. Suluhan, D. and S. Şahin, Çocuk Yanık Hastasında Hemşirelik Bakımı. Turkiye Klinikleri Pediatric Surgery-Special Topics, 2024. 14(1): p. 36-42. [Link]
  6. Demir, S., Ciddi Şekilde Yanmış Çocuklarda Akut Yanık Tedavisi. Turkiye Klinikleri Pediatric Surgery-Special Topics, 2024. 14(1): p. 25-32. [Link]
  7. Subrata, S.A., A concept analysis of burn care in nursing. Scandinavian journal of caring sciences, 2021. 35(1): p. 75- 85. [Crossref]  [PubMed]
  8. Knighton, J., Nursing care of the burn patient. Burn Care and Treatment: a practical guide, 2021: p. 109-136. [Crossref]
  9. Carey, M.G., et al., Nursing Care for the Initial Resuscitation of Burn Patients. Critical care nursing clinics of North America, 2021. 33(3): p. 275-285. [Crossref]  [PubMed]
  10. McCann, C., A. Watson, and D. Barnes, Major burns: Part 1. Epidemiology, pathophysiology and initial management. BJA education, 2022. 22(3): p. 94-103. [Crossref]  [PubMed]  [PMC]
  11. Özdemir İ, Tekin D., Çocuk Acil Servisinde Yanık Olgusuna Yaklaşım. Turkiye Klinikleri Pediatric Emergency-Special Topics, 2020. 1(1): p. 104-109. [Link]
  12. Gerçeker, G.Ö., Yanığı Olan Çocuk ve Hemşirelik Bakımı. Turkiye Klinikleri Pediatric Nursing-Special Topics, 2023. 9(1): p. 92-98. [Link]
  13. Suman, A. and J. Owen, Update on the management of burns in paediatrics. BJA education, 2020. 20(3): p. 103- 110. [Crossref]  [PubMed]  [PMC]
  14. Önalan, E., S.Y. Şahin, and E. İyigün, Yanık Yaralanması Olan Çocuk Hastada Watson'ın İnsan Bakım Modelinin Uygulanması: Olgu Sunumu. Sağlık ve Toplum 2024;34 (1) 187-196 Erişim linki: [Link]
  15. Legrand, M., et al., Management of severe thermal burns in the acute phase in adults and children. Anaesthesia Critical Care & Pain Medicine, 2020. 39(2): p. 253-267. [Crossref]  [PubMed]
  16. Żwierełło, W., et al., Burns: Classification, pathophysiology, and treatment: A review. International journal of molecular sciences, 2023. 24(4): p. 3749. [Crossref]  [PubMed]  [PMC]
  17. Markiewicz-Gospodarek, A., et al., Burn wound healing: clinical complications, medical care, treatment, and dressing types: the current state of knowledge for clinical practice. International journal of environmental research and public health, 2022. 19(3): p. 1338. [Crossref]  [PubMed]  [PMC]
  18. Ziegler, B., et al., Evidence and trends in burn wound debridement: an evidence map. Plastic Surgery, 2020. 28(4): p. 232-242. [Crossref]  [PubMed]  [PMC]
  19. Juquan, S., et al., Specialized nutrition support in burns, wasting, deconditioning, and hypermetabolic conditions, in Present Knowledge in Nutrition B.P. Marriott, et al., Editors. 2020. p. 619-636. [Crossref]  [PMC]
  20. Karahan, S., R.E. Sezer, and M. Ünsaldi, Yanık Hastasının Beslenme Gereksinimi: Güncel Öneriler. Cumhuriyet Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 2021. 6(3): p. 249-258. [Crossref]
  21. Wiechman, S. and S. Sharar, Management of burn wound pain and itching. Jeschke, M., Collins, K., Eds, 2023. Erişim linki: [Link]
  22. Lernevall, L.S., et al., Support needs of parents of hospitalised children with a burn injury: An integrative review. Burns, 2020. 46(4): p. 771-781. [Crossref]  [PubMed]
  23. Karahan, S., et al., The cultural adaptation and validation of a Turkish version of the satisfaction with appearance scale (SWAP-TR). Burns, 2023. 49(4): p. 914-923. [Crossref]  [PubMed]
  24. Karahan, S. and Z. Tunçbilek, Caregiver burden and quality of life of patient and caregiver in burns. Hacettepe Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Dergisi, 2023. 10(2): p. 164-170. [Crossref]